Hoe ga je om met emotieregulatie bij jongeren?

Door

Denise van Gelder

We hebben weer een nieuwe module gelanceerd bij Liv! Dit keer over emotieregulatie bij jongeren, omdat jullie hebben aangegeven dat hier veel behoefte aan is. In dit blog vertellen we je meer over het begrip 'emotieregulatie' en de nieuwste module, zodat je hier goed mee aan de slag kan gaan. Lees je mee?

Emoties

We ervaren allemaal gevoelens: positief én negatief. Hier reageert ons lichaam op, we uiten ze als emoties en het beïnvloedt ons gedrag. Het is daarom erg belangrijk om te leren welke verschillende emoties er zijn en wat ze ons vertellen.

Emoties hebben namelijk een belangrijke functie. Als we bijvoorbeeld geen angst zouden voelen, zouden we dingen doen die een gevaar voor ons vormen. Emoties vertellen ons dus iets. Zo zorgen ze ervoor dat:

we iets gaat doen
andere mensen weten hoe we ons voelen
we zelf weten wat echt belangrijk vinden

Ondanks dat emoties nuttig zijn en ons kunnen helpen, zijn ze lang niet altijd leuk om te hebben. Ze kunnen namelijk ook behoorlijk belemmerend zijn in het dagelijks leven. Daarom is het voor iedereen goed om te leren hoe er met emoties om kan worden gegaan: emotieregulatie.

Emotieregulatie bij jongeren

Volwassenen zijn over het algemeen beter in het reguleren van emoties dan jongeren. Dit heeft deels te maken met de ontwikkeling van het zenuwstelsel, maar ook met het algemene ontwikkelingsniveau en de omgeving waarin de jongere opgroeit.

Jongeren moeten nog leren om emoties te herkennen, te benoemen, te accepteren en op een gezonde manier te uiten en verwerken. Veel jongeren vinden dit nog lastig, zeker omdat elke situatie weer een andere emotie met zich mee kan brengen en hun emoties vaak nog niet goed kunnen plaatsen.

Jongeren die veel moeite hebben met het reguleren van hun emoties, hebben weinig grip op hun gevoelens en daarmee hun gedrag. Dit zorgt voor moeilijkheden, zoals snel in conflict raken en spijbelen. Ook ervaren ze problemen in relaties, wat erg lastig kan zijn. Ze kunnen zelfbeschadigend gedrag toepassen, waar ze op latere leeftijd erg veel last van kunnen krijgen.

Waarom is emotieregulatie bij jongeren zo belangrijk?

Het goed kunnen omgaan met emoties heeft een grote invloed op het welbevinden, het zelfvertrouwen en sociale contacten. Superbelangrijk dus om hier op een jonge leeftijd al mee om te leren gaan. Om emoties te reguleren heeft de jongere emotieregulatiestrategieën nodig. Iedereen is anders, en voor niemand werkt een bepaalde strategie hetzelfde. Er zijn daarom ook meerdere strategieën die de jongere kan aanleren waarmee hij een ‘probleem’ kan oplossen.

Het is dus belangrijk dat de jongere verschillende emotieregulatiestrategieën aanleert, maar voordat hij dit kan aanleren, zijn een aantal basisvaardigheden van belang:

De jongere moet zich goed kunnen ontspannen;
De jongere moet een zekere mate van emotioneel bewustzijn kunnen vertonen (zonder oordeel kunnen kijken naar zijn emoties);
De jongere moet zijn gevoelens leren accepteren;
De jongere moet over zelfcompassie beschikken (op een liefdevolle manier naar zichzelf kunnen kijken);

De nieuwste Liv module: grip op jouw gevoel

Onze module is gebaseerd op de EurEKA-training (Emotie Regulatie Training voor Kinderen en Adolescenten) voor kinderen en adolescenten van Caroline Braet & Matthias Berking.

De 6 vaardigheden die in de EurEKA-training naar voren komen, vormen ook de basis van onze module. Per stap zijn één of meerdere oefeningen ontwikkeld in Liv die de jongere helpt om deze vaardigheid aan te leren en mee te oefenen, zodat zij hun emoties kunnen regelen. De 6 vaardigheden kan je vinden in onderstaande afbeelding.

Bij het inzetten van deze module, is ook een belangrijke rol weggelegd voor ouders en jou als behandelaar. Per oefening is er een toolbox geschreven, maar er is ook een uitgebreide handleiding te vinden onder het kopje ‘Handleidingen’ in de toolbox, genaamd: ‘Grip op jouw gevoel (Kind & Jeugd)’.

De module is vooral gericht op kinderen en jongeren vanaf een mentale leeftijd van 10 jaar.